Kontakty językowe i wpływy obce na język

dr hab. prof. UJD Magdalena Bator

Dyscyplina naukowa: językoznawstwo

Kontakty językowe i wpływy obce na język

Język angielski od samego początku (tj. od piątego wieku) poddawany był zmianom wynikającym z różnego rodzaju kontaktów z innymi językami. Do dzisiaj widoczne są w nim elementy takich języków jak: łacina – ze względu na wprowadzenie chrześcijaństwa; języki skandynawskie – na skutek najazdów i osiedlania się Wikingów w Wlk.Brytanii; język francuski – w rezultacie podboju normandzkiego; i wiele innych, w tym także “egzotycznych języków” – w wyniku ekspansji i kolonizacji. W tym czasie do języka zapożyczono i zaadaptowano ogromną liczbę wyrazów obcego pochodzenia, ale zmiany zauważalne są również w składni, fonologii, gramatyce, morfologii i innych sferach języka angielskiego, który z czasem zyskał miano języka globalnego.

W dobie globalizacji, nowych technologii komunikacyjnych, intensywnej wymiany gospodarczej oraz ogólnej dominacji języka angielskiego, jak również powszechnej edukacji językowej skala napływu słownictwa angielskiego do innych języków (np. do języka polskiego) znacznie się zwiększyła. W rezultacie powszechnego, “codziennego” dostępu do języka angielskiego, częstotliwość występowania anglicyzmów znacznie wzrosła, nie tylko w języku standardowym ale również w różnych odmianach polszczyzny. Łatwość przenikania i akceptacji anglicyzmów do języka polskiego (a także innych języków) często wykracza poza zwykłą potrzebę językową, a nawet jest nadużywana, np. ze względu na obowiązującą modę.

Celem badań będzie analiza języka (angielskiego i/lub polskiego) pod kątem zmian językowych wynikających z różnego rodzaju kontaktów językowych. Badania mogą obejmować:

• analizę procesu zapożyczania i adaptacji obcych elementów
• tworzenie i los neologizmów w języku
• badanie przyczyn zapożyczeń
• badanie procesu rywalizacji i wymierania słownictwa
• analizę w zakresie: semantyki, leksykologii, leksykografii lub morfologii
• analizę diachroniczną lub synchroniczną
• analizę porównawczą

Możliwe są badania w oparciu o teksty źródłowe, korpusy i bazy danych, rękopisy, materiały leksykograficzne, itp.

W przypadku badań o charakterze interdyscyplinarnym, możliwa współpraca z:

• prof. Isabel de la Cruz Cabanillas (Uniwersytet of Alcala, Hiszpania)
• prof. Letizia Vezzosi (University of Florence, Włochy)
• dr Julia Schultz (University of Heidelberg, Niemcy)
• prof. Radosław Dylewski (UAM, Poznań)
• dr Karolina Rosiak (UAM, Poznań)
• dr Anna Hebda (UAM, Poznań)